Testing upgrade 0.27

1.1 Entath 2030, erradicar entà totes es persones deth mon era praubesa extrema, actuaument mesurada per un ingrès per persona inferior a 1,25 dolars EUA ath dia.

1.2 Entath 2030, redusir coma minimom ara mitat era proporcion d’òmes, hemnes, mainatges e mainades de totes es edats que viuen ena praubesa en totes es sues dimensions d’acòrd damb es definicions nacionaus.

1.3 Méter en practica en ambit nacionau mesures e sistèmes avienti de proteccion sociau entà totes es persones, nivèus minims includits, e, entath 2030, arténher ua ampla cobertura entàs persones praubes e vulnerables.

1.4 Entath 2030, garantir que toti es òmes e hemnes, en particular es persones praubes e vulnerables, agen es madeishi drets as recorsi economics, atau com accès as servicis basics, proprietat e contròtle des tèrres e d’auti bens, eréncia, recorsi naturaus, naues tecnologies apropriades e servicis financèrs, includides es microfinances.

1.5 Entath 2030, fomentar era resiliéncia des persones praubes e aqueres que se trapen en situacions vulnerables, e redusir-ne era exposicion e vulnerabilitat as fenomèns extrems restacadi damb eth clima, atau com d’autes crisis e desastres economics, sociaus e ambientaus.

1.6 Garantir ua mobilizacion importanta de recorsi procedenti de diuèrses hònts, enquia mejançant era milhora dera cooperacion entath desvolopament, a fin de balhar mejans sufisents e previsibles as païsi en desvolopament, en particular as païsi mens auançadi, pr’amor de méter en practica programes e politiques adreçadi ara erradicaion dera praubesa en totes es sues dimensions.

1.7 Crear marcs normatius solids enes plans nacionau, regionau e internacionau, sus era basa d’estratègies de desvolopament que tenguen en compde es qüestions de genre e s’orienten en favor des persones praubes, pr’amor d’impulsar era inversion accelerada en mesures d’erradicacion dera praubesa.

2.1 Entath 2030, méter fin ara hame e assegurar er accès de totes es persones, en particular des persones praubes e en situacions vulnerables, includits es lactants, a ua alimentacion sana, nutritiva e sufisenta pendent tot er an.

2.2 Entath 2030, méter fin a totes es formes de mauneuriment, en tot includir-i arténher, a tot tardar eth 2025, es hites convengudes internacionaument sus eth retard deth creishement e era emancipacion des menors de 5 ans, e abordar es besonhs de neuriment des adolescents, hemnes embarassades e lactants, atau com des persones granes.

2.3 Entath 2030, duplicar era productivitat agricòla e es ingrèssi des productors/ores d’aliments de petita escala, en particular es hemnes, es pòbles indigènes, agricultors/ores familhars, pastors/ores e pescaires, a trauès, entre d’auti, d’un accès segur e equitatiu as tèrres, a d’auti recorsi de produccion e inputs, coneishements, servicis financèrs, mercats e oportunitats entara generacion de valor ahijut e trabalh non agricòla.

2.4 Entath 2030, assegurar era sostenibilitat des sistèmes de produccion d’aliments e aplicar practiques agricòles resilientes qu’aumenten era productivitat e era produccion, contribusisquen ath mentienement des ecosistèmes, enfortisquen era capacitat d’adaptacion ath cambi climatic, fenomèns meteorologics extrems, sequères, aiguats e d’auti desastres, e milhoren progressivament era qualitat deth solèr e era tèrra.

2.5 Entath 2020, mantier era diversitat genetica des semes, coitius e animaus de granja e dometjats atau com es espècies silvèstres connèxes, a trauès, entre d’auti, d’ua bona gestion e diversificacion des bancs de semes e plantes a escala nacionau, regionau e internacionau, e promòir er accès as beneficis que se deriven dera utilizacion des recorsi genetics e coneishements tradicionaus, atau com era distribucion justa e equitativa d’aguesti, com s’a convengut internacionaument.

2.a Aumentar es inversions, enquia mejançant ua cooperacion internacionau mès ampla, en infraestructura rurau, investigacion agricòla e servicis d’extension, atau com en desvolopament tecnologic e bancs de gèns de plantes e bestiar, a fin de milhorar era capacitat de produccion agicòla enes païsi en desvolopament, en particular enes païsi mens auançadi.

2.b Corregir e previer es restriccions e distorsions comerciaus des mercats agropecuaris mondiaus, a trauès, entre d’auti, dera eliminacion parallèla de totes es formes de subvencions as exportacions agricòles e totes es mesures d’exportacion d’efèctes equivalenti, de conformitat damb eth mandat dera Ronda de Doha entath Desvolopament.

2.c Adoptar mesures pr’amor d’assegurar eth bon foncionament des mercats de productes basics alimentaris e derivats d’aguesti, e facilitar er accès adequat ara informacion sus es mercats, en particular sus es resèrves d’aliments, a fin d’ajudar a limitar era extrema volatilitat des prètzi des aliments.

3.1 Entath 2030, redusir era taxa mondiau de mortalitat matèrna a mens de 70 per cada 100.000 neishudi vius.

3.2 Entatu 2030, méter fin as mòrts evitables de mainatjons e des menors de 5 ans, en tot arténher que toti es païsi sagen de redusir era mortalitat neonatau aumens enquia 12 per cada 1.000 neishudi vius, e era mortalitat des menors de 5 ans aumens enquia 25 per cada 1.000 neishudi vius.

3.3 Entath 2030, méter fin as epidèmies dera sida, tuberculòsi, malària e es malauties tropicaus desateses, e combàter era epatiti, es malauties transmetudes pera aigua e d’autes malauties transmissibles.

3.4 Entath 2030, redusir en un tèrç era mortalitat prematura per malauties non transmissibles, mejançant era prevencion e eth tractament, e promòir era salut mentau e eth benèster.

3.5 Enfortir era prevencion e eth tractament der abús de substàncies addictives, includits er us indegut d’estupefasents e eth consum nociu d’alcoòl.

3.6 Entath 2020, redusir ara mitat eth nombre mondiau de mòrts e lesions causadi per accidents de transit.

3.7 Entath 2030, garantir er accès universau as servicis de salut sexuau e reproductiva, includits es de planificacion familhara, informacion e educacion, atau com era integracion dera salut reproductiva as estratègies e es programes nacionaus.

3.8 Arténher era cobertura sanitària universau, en particular era proteccion contra es risques financèrs, er accès a servicis de salut essenciaus de qualitat e er accès a medicaments e vacunes segurs, aficaci, assequibles e de qualitat entà totes es persones.

3.9 Entath 2030, redusir substanciaument eth nombre de mòrts e malauties causadi per productes quimics dangerosi e era pollucion der aire, aigua e solèr.

3.a Enfortir en toti es païsi, segontes calgue, era aplicacion deth ç Convèni marc dera Organizacion Mondiau dera Salut entath contròtle deth tabac.

3.b Balhar supòrt as activitats d’investigacion e desvolopament de vacunes e medicaments entàs malauties transmissibles e non transmissibles qu’afècten de forma subergessenta a païsi en desvolopament, e facilitar er accès a medicaments e a vacunes essenciaus assequibles de conformitat damb era Declaracion de Doha relativa ar Acòrd sus es aspèctes des drets de proprietat intellectuau restacadi damb eth comèrç (ADPIC) e era salut publica, ena quau s’afirme eth dret des païsi en desvolopament a utilizar ath maximom es disposicions der ADPIC per çò que hè ara flexibilitat entà protegir era salut publica, e en particular, balhar accès a medicaments entà totes es persones.

3.c Incementar substanciaument eth finançament dera salut e era acontractacion, eth desvolopament, era capacitacion e era retencion deth personau sanitari enes païsi en desvolopament, especiaument enes païsi mens auançadi e enes petiti estats insulars en desvolopament.

3.d Refortilhar era capacitat de toti es païsi, en particular es païsi en desvolopament, en matèria d’alèrta prumerenca, reduccion de risques e gestion des risques entara salut nacionau e mondiau.

4.1 Entath 2030, velhar perque totes es mainades e mainatges acaben es cicles der ensenhament primari e segondari, qu’a d’èster gratuït e de qualitat e a de produsir resultats escolars pertinenti e eficaci.

4.2 Entath 2030, velhar perque totes es mainades e mainatges agen accès a servicis d’atencion e desvolopament ena prumèra infantesa, e a un ensenhament preescolar de qualitat, a fin que siguen premanidi entar ensenhament primari.

4.3 Entath 2030, assegurar er accès en condicions d’egalitat entà toti es òmes e es hemnes a ua formacion tecnica, professionau e superiora de qualitat, includit er ensenhament universitari.

4.4 Entath 2030, aumentar substanciaument eth nombre de joeni e persones adultes qu’an es competéncies de besonh, en particular tecniques e professionaus, entà accedir ara ocupacion, eth trabalh digne e era emprenedoria.

4.5 Entath 2030, eliminar es disparitats de genre ena educacion e garantir er accès en condicions d’egalitat as persones vulnerables, includides es persones damb discapacitat, es pòbles indigènes e es mainatges e mainades en situacions de vulnerabilitat, a toti es nivèus der ensenhament e era formacion professionau.

4.6 Entath 2030, garantir que tota era joenessa e aumens ua proporcion substanciau d’adults, tant òmes com hemnes, agen competéncies de lectura, esriptura e aritmetica.

4.7 Entath 2030, garantir que tot er escolanat aquerisque es coneishements teorics e practics de besonh entà promòir eth desvolopament sostenible, a trauès, entre d’autes, dera educacion entath desvolopament sostenible e era adopcion d’estils de vida sostenibles, es drets umans, era egalitat de genre, era promocion d’ua cultura de patz e non-violéncia, era ciutadanetat mondiau e era valoracion dera diversitat culturau e dera contribucion dera cultura ath desvolopament sostenible.

4.a Bastir e adequar installacions escolares que responguen as besonhs des infants e es persones discapacitades, tenguen en compde es qüestions de genre, e aufrisquen entorns d’aprendissatge segurs, non violents, inclusius e eficaci entà totes es persones.

4.b Entath 2020, aumentar substanciaument a escala mondiau eth nombre de bèques disponibles entàs païsi en desvolopament, en particular es païsi mens auançadi, es petiti estats insulars en desvolopament e es païsi d’Africa, entà qu’es sòns estudiants poguen matricular-se en programes d’estudis superiors, includits programes de formacion professionau e programes tecnics, scientifics, d’engenheria e de tecnologies dera informacion e era comunicacion, en païsi desvolopadi e païsi en desvolopament.

4.c Entath 2030, aumentar substanciaument era ofèrta de mèstres qualificadi mejançant, ente d’autes, era cooperacion internacionau entara formacion de docents enes païsi en desvolopament, especiaument enes païsi mens auançadi e enes petiti estats insulars en desvolopament.

5.1 Méter fin a totes es formes de discriminacion contra totes es hemnes e mainades en tot eth mon.

5.2 Eliminar totes es formes de violéncia contra totes en hemnes e mainades enes ambits public e privat, includits eth trafic e espleita sexuau, atau com d’auti tipes d’espleita.

5.3 Eliminar totes es practiques nocives, com eth matrimòni infantil, precòç e forçat, atau com era mutilacion genitau femenina.

5.4 Reconéisher e valorar es suenhs non remuneradi e eth trabalh domètge non remunerat, mejançant era prestacion de servicis publics, era provision d’infraestructures e era formacion de politiques de proteccion sociau, atau com mejançant era promocion dera responsabilitat compartida en larèr e era familha, segontes sigue en cada país.

5.5 Velhar pera participacion plia e efectiva des hemnes, e pera egalitat d’oportunitats de lideratge en toti es encastres de presa de decisions ena vida politica, economica e publica.

5.6 Garantir er accès universau ara salut sexuau e reproductiva e as drets reproductius, de conformitat damb eth Programa d’accion dera Conferéncia Internacionau sus era Poblacion e eth Desvolopament, era Plataforma d’Accion de Beijing e es documents finaus des conferéncies d’examen respectives.

5.a Empréner reformes qu’autregen as hemnes eth dret as recorsi economics en condicions d’egalitat, atau com er accès ara proprietat e contròtle des tèrres e d’auti bens, es servicis financèrs, era eréncia e es recorsi naturaus, de conformitat damb es leis nacionaus.

5.b Milhorar es us dera tecnologia instrumentau, en particular es tecnologies dera informacion e era comunicacion, pr’amor de promòir er apoderament des hemnes.

5.c Adoptar e enfortir politiques encertades e leis apliclables entà promòir era egalitat entre es genres e er apoderament de hemnes e mainades a toti es nivèus.

6.1 Entath 2030, arténher er accès universau e equitatiu ara aigua potabla, a un prètz assequible entà totes es persones.

6.2 Entath 2030, arténher er accès equitatiu a servicis de sanejament e igiène adequadi entà totes es persones, e méter fin ara defecacion ar aire liure, damb especiau atencion as besonhs des hemnes e es mainades, atau com des persones en situacions vulnerables.

6.3 Entat 2030, milhorar era qualitat dera aigua mejançant era reduccion dera contaminacion, era eliminacion des depòsits de lordères e era reduccion ath minimom dera descarga de materiaus e productes quimics dangerosi, era reduccion ara mitat deth percentatge d’aigües residuaus sense tractar, e un aument substanciau a escala mondiau deth reciclat e dera reutilizacion en condicions de seguretat.

6.4 Entath 2030, aumentar substanciaument era utilizacion eficienta des recorsi idrics en toti es sectors, e assegurar era sostenibilitat dera extraccion e deth subministrament d’aigua potabla pr’amor de hèr front ara escassetat d’aigua e redusir substanciaument eth nombre de persones que’n patissen.

6.5 Entath 2030, amiar a tèrme ua gestion integrada des recorsi idrics a toti es nivèus, tanben mejançant era cooperacion transfronterèra, dera manèra que sigue convenenta.

6.6 Entath 2020, protegir e restablir es ecosistèmes restacadi damb era aigua, includits bòsqui, montanhes, aiguamògi, arrius, aqüifèrs e lacs.

6.a Entath 2030, ampliar era cooperacion internacionau e eth supòrt aufrit as païsi en desvolopoament entara captacion en matèria d’activitats e programes relatius ara aigua e eth sanejament, includint era provision e eth emmagazematge d’aigua, era desalinizacion, eth profitament eficient des recorsi idrics, eth tractament d’aigües residuaus e es tecnologies de reciclatge e reutilizacion.

6.b Balhar supòrt e enfortir era participacion des comunitats locaus ena milhora dera gestion dera aigua e eth sanejament.

7.1 Entath 2030, garantir er accès universau a servicis d’energia assequibles, confiables e modèrns.

7.2 Entath 2030, aumentar substanciaument eth percentatge d’energia renauibla en conjunt de hònts d’energia.

7.3 Entath 2030, duplicar era taxa mondiau de milhorar dera eficiéncia energetica.

7.a Entath 2030, aumentar era cooperacion internacionau entà facilitar er accès ara investigacion e as tecnologies energetiques non contaminantes, includides es hònts d’energia renauibles, era eficiéncia energetica e es tecnologies combustibles fossiles auançades e mens contaminantes, e promòir era inversion en infraestructures energetiques e tecnologies d’energia non contaminanta.

7.b Entath 2030, ampliar era infraestructura e milhorar era tecnologia entà aufrir servicis d’energia modèrns e sostenibles entà toti es païsi en desvolopament, en particular es païsi mens auançadi, es petiti estats insulars en desvolopament e es païsi en desvolopament sense litorau, d’acòrd damb es programes de supòrt respectius.

8.1 Mantier eth creishement economic per capita de conformitat damb es circonstàncies nacionaus e, en particular, un creishement deth producte interior brut d’aumens un 7% annau enes païsi mens auançadi.

8.2 Arténher nivèus mès nauti de productivitat economica mejançant era diversificacion, era modernizacion tecnologica e era innovacion, entre d’autes manères d’atencion en sectors de mès valor ahijut e us intensiu de man d’òbra.

8.3 Promòir politiques oridentades ath desvolopament que donguen supòrt as activitats productives, era creacion d’ocupacion digna, era emprenedoria, era creativitat e era innovacion, e encoratjar era regularizacion e eth creishement des microempreses e es petites e mejanes empreses, a trauès, entre d’auti, der accès a servicis financèrs.

8.4 Milhorar progressivament, entath 2030, era produccion e eth consum eficients des recorsi mondiaus e sajar de desvincular eth creishement economic dera degradacion deth mèdi ambient, de conformitat damb eth Marc decennau de programes sus modalitats sostenibles de consum e produccion, començant pes païsi desvolopadi.

8.5 Entath 2030, arténher era ocupacion plia e productiva e garantir un trabalh digne entà toti es òmes e hemnes, includida era joenessa e es persones damb discapacitat, atau com era egalitat e remuneracion per trabalh d’egal valor.

8.6 Entat 2020, redusir substanciaument era proporcion de joeni sense ocupacion e que non corsen estudis ne receben formacion.

8.7 Adoptar mesures immediates e eficaces entà erradicar eth trabalh forçat, méter fin as formes modèrnes d’esclavatge e eth trafic d’èsters umans e assegurar era proïbicion e era eliminacion des pejors formes de trabalh infantil, en tot includir eth reclutament e era utilizacion d’infants soldats, e, a tot darrèr eth 2025, méter fin ath trabalh infantil en totes es sues formes.

8.8 Protegir es drets laboraus e promòir un entorn de trabalh segur e protegit entà totes es persones trabalhadores, includides es migrantes, en particular es hemnes migrantes e es persones damb ocupacions precàries.

8.9 Entath 2030, elaborar e méter en practica politiques de promocion d’un torisme sostenible que cree ocupacion e promòigue era cultura e es productes locaus.

8.10 Refortilhar es institucions financères nacionaus entà encoratjar e ampliar er accès as servicis bancaris, financèrs e assegurances entà toti.

8.a Aumentar eth supòrt ara iniciativa d’ajuda entath comèrç enes païsi en desvolopament, en particular es païsi mens auançadi, tanben en contèxte deth Marc intregrat milhorat d’assisténcia tecnica restacada damb eth comèrç entàs païsi mens auançadi.

8.b Entath 2020, desvolopar e entamenar ua estratègia mondiau entara ocupacion dera joenessa e aplicar eth Pacte mondiau entara ocupacion dera Organizacion Internacionau deth Trabalh (OIT).

9.1 Desvolopar infraestructures fiables, sostenibles, resilientes e de qualitat, en tot includir infraestructures regionaus e transfronterères, pr’amor de balhar supòrt ath desvolopament economic e ath benèster uman, damb especiau atencion ar accès assequible e equitatiu entà totes es persones.

9.2 Promòir ua industrializacion inclusiva e sostenibla e, a tot darrèr eth 2030, aumentar de manèra significativa era contribucion dera indústria ara ocupacion e ath producte interior brut, d’acòrd damb es circonstàncies nacionaus, e duplicar aguesta contribucion as païsi mens auançadi.

9.3 Aumentar er accès des petites indústries e d’autes empreses, en particular enes païsi en desvolopament, as servicis financèrs, includint es credits assequibles, e era integracion enes cadies de valor e es mercats.

9.4 Entath 2030, modernizar es infraestructures e reconvertir es indústries entà que siguen sostenibles, en tot utilizar es recorsi damb mès eficàcia e en promòir era adopcion de tecnologies e procèssi industriaus nets e racionaus ambientaument, e en tot arténher que toti es païsi adòpten mesures d’acòrd damb es capacitats respectives.

9.5 Aumentar era investigacion scientifica e milhorar era capacitat tecnologica des sectors industriaus de toti es païsi, en particular es païsi en desvolopament, entre d’autes manères, fomentant era innovacion e aumentant substanciaument, d’aciu ath 2030, eth nombre de persones que trabalhen en camp dera investigacion e eth desvolopament per cada milion d’abitants, atau com era despena en investigacion e desvolopament des sectors public e privat.

9.a Facilitar eth desvolopament d’infraestructures sostenibles e resilientes enes païsi en desvolopament per miei de mès supòrt financèr, tecnologic e tecnic enes païsi africans, païsi mens auançadi, païsi en desvolopament sense litorau e petiti estats insulars en desvolopament.

9.b Balhar supòrt ath desvolopament de tecnologies, investigacion e innovacion nacionaus enes païsi en desvolopament, garantir tanben un entorn normatiu propici ara diversificacion industriau e era addicion de valor as productes basics, entre d’auti.

9.c Aumentar de forma significativa er accès as tecnologies dera informacion e era comunicacion e esforçar-se en balhar accès universau e assequible a Internet enes païsi mens auançadi a tot darrèr eth 2020.

10.1 Entath 2030, arténher prograssivament e mantier eth creishement des ingrèssi deth 40% mès praube dera poblacion a ua taxa superiora ara mejana nacionau.

10.2 Entath 2030, potenciar e promòir era inclusion sociau, economica e politica de totes es persones, independentament dera edat, sèxe, discapacitat, raça, ètnia, origen, religion, situacion economica o quinsevolha auta condicion.

10.3 Garantir era egalitat d’oportunitats e redusir era desegalitat des resultats, tanben eliminant es leis, politiques e practiques discriminatòries e en tot promòir legislacion, politiques e mesures adequades ad aguest efècte.

10.4 Adoptar politiques, en especiau fiscaus, salariaus e de proteccion sociau, e arténher progressivament mès egalitat.

10.5 Milhorar era reglamentacion e era vigéncia des institucions e des mercats financèrs mondiaus e enfortir era aplicacion d’aguesta reglamentacion.

10.6 Assegurar mès representacion e intervencion des païsi en desvolopament enes decisions adoptades pes institucions economiques e financères internacionaus pr’amor d’aumentar era eficàcia, era fialibitat, era rendicion de compdes e era legitimitat d’aguestes institucions.

10.7 Facilitar ua migracion e mobilitat ordenades, segures, regulares e responsables des persones, tanben mejançant era aplicacion de politiques migratòries planificades e ben gestionades.

10.a Aplicar eth principi deth tracte especiau e diferenciat entàs païsi en desvolopament, en particular entàs païsi mens auançadi, de conformitat damb es acòrds dera Organizaion Mondiau deth Comèrç.

10.b Fomentar era ajuda oficiau ath desvolopament e es fluxes financèrs, includida era inversion estrangèra dirècta, entàs estats damb mès besonhs, en particular es païsi mens auançadi, païsi africans, petiti estats insulars en desvolopament e païsi en desvolopament sense litorau, d’acòrd damb es plans e programes nacionaus respectius.

10.c Entath 2030, resdusir es còsti de transaccion enes remeses de migrants per dejós deth 3% e eliminar es canaus de tramesa de remeses damb un còst superior ath 5%.

11.1 Entath 2030, assegurar er accès de totes es persones a abitatges e a servicis basics adequadi, segurs e assequibles, e milhorar es barris marginaus.

11.2 Entath 2030, balhar accès a sistèmes de transpòrt segurs, assequibles, accessibles e sostenibles entà totes es persones, e milhorar era seguretat viària, en particular mejançant era ampliacion deth transpòrt public, damb especiau atencion as besonhs des persones en situacion vulnerabla, hemnes, mainades, mainatges, persones damb discapacitat e persones granes.

11.3 Entath 2030, aumentar era urbanizacion inclusiva e sostenibla, atau com era capacitat de planificar e gestionar de manèra participativa, integrada e sostenibla es assentamens umans en toti es païsi.

11.4 Redoblar es esfòrci entà protegir e sauvaguardar eth patrimòni culturau e naturau deth mon.

11.5 Entath 2030, redusir de forma significativa eth nombre de mòrts causades per desastres, includits es restacadi damb era aigua, e de persones afectades per aguesti, e redusir substanciaument es pèrtes economiques dirèctes causades per desastres restacades damb eth producte interior brut mondiau, en tot hèr enfasi especiau ena proteccion des persones praubes e des persones en situacions de vulnerabilitat.

11.6 Entath 2030, redusir er impacte ambientau negatiu per capita des ciutats, damb especiau atencion ara qualitat der aire, atau com ara gestion des residus municipaus e d’auti tipe.

11.7 Entath 2030, balhar accès universau a zònes verdes e espacis publics segurs, inclusius e accessibles, en particular entàs hemnes e es infants, es persones granes e es persones damb discapacitat.

11.a Balhar supòrt as vincles economics, sociaus e ambientaus positius entre es zònes urbanes, periurbanes e ruraus en tot enfortir era planificacion deth desvolopament nacionau e regionau.

11.b Entath 2020, aumentar substanciaument eth nombre de ciutats e assentaments umans qu’adòpten e entamenen politiques e plans integradi entà promòir era inclusion, er us eficient des recorsi, era mitigacion deth cambi climatic e adaptacion ad aguest, atau com era resiliéncia deuant des desastres, e desvolopar e méter en practica ua gestion integrau des risques de desastre a toti es nivèus, d’acòrd damb eth Marc de Sendai entara reduccion deth risc de desastre 2015-2030.

11.c Balhar supòrt as païsi mens auançadi, includint ua assisténcia financèra e tecnica, entà que poguen hèr bastisses sostenibles e resilientes en tot utilizar materiaus locaus.

12.1 Aplicar eth Marc decennau de programes sus modalitats de consum e produccion sostenibles, damb era participacion de toti es païsi e eth lideratge des païsi desvolopadi, tenguent en compde eth grad de desvolopament e es capacitats des païsi en desvolopament.

12.2 Entath 2030, arténher era gestion sostenibla e er us eficient des recorsi naturaus.

12.3 Entath 2030, redusir ara mitat eth degalh d’aliments per capita mondiau ena venda ath detalh e eth consum, atau com es pèrtes d’aliments enes cadies de produccion e distribucion, includides es pèrtes pòstcuelheta.

12.4 Entath 2020, arténher era gestion ecologicament racionau des productes quimics e de toti es residus ath long deth sòn cicle de vida, de conformitat damb es marcs internacionaus convengudi, e redusir-ne de manèra significativa eth liberament tara atmosfèra, tara aigua e tath solèr a fin de minimizar-ne es efèctes nocius sus era salut umana e eth mèdi ambient.

12.5 Entath 2030, amendrir de manèra substanciau era generacion de residus mejançant politiques de prevencion, reduccion, reciclatge e reutilizacion.

12.6 Encoratjar es empeses, en especiau es granes empreses e es empreses transnacionaus, a adoptar practiques sostenibles e a incorporar informacion sus era sostenibilitat en sòn cicle de presentacion d’informes.

12.7 Promòir practiques de contractacion publica que siguen sostenibles, de conformitat damb es politiques e prioritats nacionaus.

12.8 Entath 2030, assegurar qu’es persones de tot eth mon agen informacion e conscienciacion pertinentes entath desvolopament e es estils de vida sostenibles, en armonia damb era natura.

12.a Ajudar es païsi en desvolopament a enfortir era sua capacitat scientifica e tecnologica a fin d’auançar cap a modalitats de consum e produccion mès sostenibles.

12.b Elaborar e aplicar esturments que permeten de susvelhar es efèctes en desvolopament sostenible pr’amor d’arténher un torisme sostenible que cree lòcs de trabalh e promòigue era cultura e es productes locaus.

12.c Racionalizar es subsidis ineficients as combustibles fossils qu’encoratgen eth consum antieconomic, mejançant era eliminacion des distorsions deth mercat d’acòrd damb es circonstàncies nacionaus, tanben per miei d’ua reestructuracion des sistèmes tributaris e era eliminacion graduau des subsidis daumatjosi, quan existisquen, pr’amor de reflectir-ne er impacte ambientau, en tot tier pliament en compde es besonhs e condicions especifiques des païsi en desvolopament e redusint ath minimom es possibles efèctes advèrsi en sòn desvolopament, d’ua manèra que permete de protegir es persones praubes e es comunitats afectades.

13.1 Enfortir era resiliéncia e era capacitat d’adaptacion as risques restacadi damb eth clima e es desastres naturaus en toti es païsi.

13.2 Incorporar mesures relatives ath cambi climatic enes politiques, es estratègies e es plans nacionaus.

13.3 Milhorar era educacion, era conscienciacion e era capacitat umana e institucionau en relacion damb era mitigacion deth cambi climatic, era adaptacion ad aguest, era reduccion des efèctes e d’alèrta prumerenca.

13.a Complir eth compromís des païsi desvolopadi que son part dera Convencion marc des Nacions Unides sus eth cambi climatic d’arténher, er an 2020, er objectiu de mobilizar conjuntament 100.000 milions de dòlars annaus, procedenti deth conjunt des hònts, a fin d’atier es besonhs des païsi en desvolopament respècte dera adopcion de mesures concrètes de mitigacion e era transparéncia ena aplicacion, e méter en plen foncionament eth Hons verd entath clima en tot capitalizar-lo com mès lèu milhor.

13.b Promòir mecanismes entà aumentar era capacitat de planificacion e gestion eficaces en relacion damb eth cambi climatic enes païsi mens auançadi e enes petiti estats insulars en desvolopament, centradi concretament enes hemnes, persones joenes e comunitats locaus e marginades.

14.1 Entath 2025, previer e redusir de manèra significativa era contaminacion marina de tota sòrta, en particular era contaminacion produsida per activitats realizades en tèrra, includits es detritus marins e era contaminacion per nutrients.

14.2 Entath 2020, gestionar e protegir de manèra sostenibla es ecosistèmes marins e costanèrs damb era tòca d’evitar efèctes nocius importanti, enquia mejançant er enfortiment dera sua resiliéncia, e adoptar mesures de restauracion a fin de restablir era salut e era productivitat des oceans.

14.3 Redusir ath minimom es efèctes dera acidificacion des oceans e hèr-i front, includint era intensificacion dera cooperacion scientifica a toti es nivèus.

14.4 Entath 2020, reglamentar eficaçament era espleita pesquèra e méter fin ara suberpesca, era pesca illegau, era pesca non declarada e non reglamentada e es practiques de pesca destructives, e aplicar plans de gestion damb fondament scientific pr’amor de restablir es poblacions de peishi en termini mès brac possible, aumens a nivèu que poguen produsir eth maxim rendiment sostenible d’acòrd damb es sues caracteristiques biologiques.

14.5 Entath 2020, conservar aumens eth 10% des zònes costanères e marines, de conformitat damb es leis nacionaus e eth dret internacionau e sus era basa dera milhor informacion scientifica disponibla.

14.6 Entath 2020, proïbir cèrtes fomes de subvencions ara pesca que contribusissen ara capacitat de suberpesca e ara suberespleita pesquèra, eliminar es subvencions que contribusissen ara pesca illegau, non declarada e non reglamentada e abstier-se d’introdusir naues subvencions d’aguest biais, en tot reconéisher qu’era negociacion sus es subvencions ara pesca en marc dera Organizacion Mondiau deth Comerç a d’includir un tracte especiau e diferenciat, valable e efectiu entàs païsi en desvolopament e es païsi mens auançadi.

14.7 Entath 2030, aumentar es beneficis economics qu’es petiti estats insulars en desvolopament e es païsi mens auançadi receben der us sostenible des recorsi marins, en particular mejançant era gestion sostenibla dera pesca, era aqüicultura e eth torisme.

14.a Aumentar es coneishements scientifics, desvolopar era capacitat de recerca e transferir era tecnologia marina, en tot tier en compde es critèris e es directritzes entara transferéncia de tecnologia marina dera Comission Oceanografica Intergovernamentau, a fin de milhorar era salut des oceans e potenciar era contribucion dera biodiversitat marina ath desvolopament des païsi en desvolopament, en particular es petiti estats insulars en desvolopament e es païsi mens auançadi.

14.b Facilitar er accès des pescaires artesanaus en petita escala as recorsi marins e as mercats.

14.c Milhorar era conservacion e er us sostenible des oceans e es sòns recorsi en tot aplicar eth dret internacionau reflectit ena Convencion des Nacions Unides sus eth Dret deth Mar, que balhe eth marc juridic entara conservacion e era utilizacion sostenible des oceans e es sòns recorsi, com se rebrembe en paragraf 158 deth document «Eth futur que volem».

15.1 Entath 2020, velhar pera conservacion, eth restabliment e er us sostenible des ecosistèmes terrèstres e es ecosistèmes interiors d’aigua doça e es servicis que balhen, en particular es bòsqui, es aiguamògi, es montanhes e es zònes arides, d’acòrd damb es obligacions mercades pes acòrds internacionaus.

15.2 Entath 2020, promòir era gestion sostenibla de toti es tipes de bòsqui, méter fin ara desforestacion, recuperar es bòsqui degradadi e incrementar substanciaument era repoblacion forestau e era reforestacion a escala mondiau.

15.3 Entath 2030, lutar contra era desertificacion, reabilitar es tèrres e es solèrs degradadi, includides es tèrres afectades pera desertificacion, era sequèra e es aiguats, e sajar d’arténher un mon neutrau per çò que tanh ara degradacion des tèrres.

15.4 Entath 2030, velhar pera consevacion des ecosistèmes montanhosi, includint-i era biodiversitat, a fin de milhorar-ne era capacitat de proporcionar beneficis essenciaus entath desvolopamet sostenible.

15.5 Empréner accions urgentes e significatives entà redusir era degradacion des abitats naturaus, arturar era pèrta de biodiversitat e, entath 2020, protegir es espècies menaçades e evitar-ne era extincion.

15.6 Promòir era participacion justa e equitativa des beneficis que se deriven dera utilizacion de recorsi genetics e promòir er accès adequat ad aguesti recorsi, atau com s’a acordat internacionaument.

15.7 Adoptar mesures urgentes entà méter fin ara cacèra furtiva e eth trafic d’espècies protegides de flòra e fauna, e abordar era demana e era ofèrta illegaus de productes silvèstres.

15.8 Entath 2020, adoptar mesures entà previer era introduccion d’espècies exotiques invasores redusir-ne de forma significativa es efèctes enes ecosistèmes terrèstres e aquatics, e controtlar o erradicar es espècies prioritàries.

15.9 Entath 2020, integrar es valors des ecosistèmes e dera biodiversitat ara planificacion nacionau e locau e as procèssi de desvolopament, atau com as estratègies e as informes de reduccion dera praubesa.

15.a Mobilizar e aumentar de forma significativa es recorsi financèrs procedenti de totes es hònts pr’amor de conservar e utilizar de forma sostenibla era biodiversitat e es ecosistèmes.

15.b Mobilizar un volum apreciable de recorsi procedenti de totes es hònts e a toti es nivèus entà finançar ua gestion forestau sostenibla e balhar incentius avienti as païsi en desvolopament entà que promòiguen aguest tipe de gestion, en particular damb vista ara conservacion e ara reforestacion.

15.c Aumentar eth supòrt mondiau ara luta contra era cacèra furtiva e eth trafic d’espècies protegides, en particular aumentant era capacitat des comunitats locaus entà cercar oportunitats de subsisténcia sostenibla.

16.1 Redusir considerablament totes es formes de violéncia e es taxes de mortalitat connèxes en tot eth mon.

16.2 Méter fin ath mautractament, era espleita, eth trafic, era tortura e totes es formes de violéncia contra es infants.

16.3 Promòir er estat de dret enes ambits nacionaus e internacionaus, e garantir era egalitat d’accès ara justícia entà totes es persones.

16.4 Entath 2030, redusir de forma significativa eth trafic illicit de finances e d’armes, enfortir era recuperacion e devolucion de bens panadi, e lutar contra totes es formes de delinqüéncia organizada.

16.5 Redusir substanciaument totes es formes de corrupcion e subòrn.

16.6 Crear ues institucions eficaces, responsables e transparentes a toti es nivèus.

16.7 Garantir era adopcion de decisions inclusives, participatives e representatives que responguen as besonhs a toti es nivèus.

16.8 Ampliar e enfortir era participacion des païsi en desvolopament enes institucions de governança mondiau.

16.9 Entath 2030, balhar er accès a ua identitat juridica entà totes es persones, en particular mejançant eth registre de neishements.

16.10 Garantir er accès public ara informacion e protegir es libertats fondamentaus, de conformitat damb es leis nacionaus e es acòrds internacionaus.

16.a Enfortir es institucions nacionaus pertinentes, mejançant, entre d’autes, era cooperacion internacionau, damb vista a realizar formacion a toti es nivèus, en particular enes païsi en desvolopament, pr’amor de previer era violéncia e combàter eth terrorisme e era delinqüéncia.

16.b Promòir e aplicar leis e politiques non discriminatòries en favor deth desvolopament sostenible.

17.1 Enfortir era mobilizacion de recorsi intèrns, tanben mejançant era prestacion de supòrt internacionau as païsi en desvolopament, a fin de milhorar era capacitat nacionau entà recaptar ingrèssi fiscaus e de ua aute tipe.

17.2 Velhar perque es païsi desvolopadi complisquen pliament es sòns compromisi en relacion damb era ajuda oficiau ath desvolopament (AOD), includit eth compromís aquerit per nombrosi païsi desvolopadi d’arténher er objectiu de destinar eth 0,7% deth producte nacionau brut (PNB) ara AOD e entre eth 0,15% e eth 0,20% deth PNB ara AOD des païsi mens auançadi, e encoratjar es provedidors d’AOD que considèren fixar ua meta pr’amor de destinar aumens eeth 0,20% deth PNB ara AOD des païsi mens auançadi.

17.3 Mobilizar recorsi financèrs addicionaus provienti de multiples hònts entàs païsi en desvolopament.

17.4 Assistir es païsi en desvolopament entà arténher era sostenibilitat deth deute a long termini damb politiques coordinades orientades a fomentar eth finançament, er aleujament e era reestructuracion deth deute, s’ei eth cas, e hèr front ath deute extèrn des païsi praubi nautament endeutadi a fin de redusir er endeutament excessiu.

17.5 Adoptar e aplicar sistèmes de promocion d’inversion a favor des païsi mens auançadi.

17.6 Milhorar era cooperacion regionau e internacionau nòrd-sud, sud-sud e triangulara e er accès ara sciéncia, tecnologia e innovacion, e aumentar er escambi de coneishements en condicions mutuaument convengudes, entre d’autes manères, en tot milhorar era coordinacion entre es mecanismes existenti, en particular en ambit des Nacions Unides, e mejançant un mecanisme globau de facilitacion dera tecnologia.

17.7 Promòir eth desvolopament, atau com era transferéncia, divulgacion e difusion de tecnologies ecologicament racionaus enes païsi en desvolopament en condicions favorables, includint condicions concessionàries e preferenciaus, de mutuau acòrd.

17.8 Méter en plen foncionament, a tot darrèr eth 2017, eth banc de tecnologia e eth mecanisme de supòrt ara sciéncia, tecnologia e innovacion entàs païsi mens auançadi, e aumentar er us de tecnologies instrumentaus, en particular des tecnologies dera informacion e era comunicacion.

17.9 Aumentar eth supòrt internacionau ara implementacion eficaça, e damb objectius concrèts de programes de formacion enes païsi en desvolopament pr’amor de balhar supòrt as plans nacionaus orientadi a aplicar toti es Objectius de Desvolopament Sostenible, mejançant, entre d’autes, era cooperacion nòrd-sud, sud-sud e triangulara.

17.10 Promòir un sistèma de comèrç multilaterau universau, basat en normes, dubèrt, non discriminatòri e equitatiu en marc dera Organizacion Mondiau deth Comèrç, mejançant, entre d’autes, era conclusion de negociacions d’acòrd damb eth Programa de Doha entath desvolopament.

17.11 Aumentar de manèra significativa es exportacions des païsi en desvolopament, en particular damb era perspectiva de duplicar era participacion des païsi mens auançadi enes exportacions mondiaus entath 2020.

17.12 Arténher era implementacion oportuna d’un accès permanent as mercats, sense aranzèls ne quòtes entà toti es païsi mens auançadi, de conformitat damb es decisions dera Organizacion Mondiau deth Comèrç, e, entre d’autes, velhant perque es normes d’origen preferenciaus aplicables as importacions des païsi mens auançadi siguen transparentes e senzilhes, e contribusisquen a facilitar er accès as mercats.

17.13 Aumentar era estabilitat macroeconomica mondiau, mejançant, entre d’autes, era coordinacion e coeréncia de politiques.

17.14 Milhorar era coeréncia de politiques entath desvolopament sostenible.

17.15 Respectar eth lideratge e era politica de cada país entà establir e aplicar politiques orientades ara erradicacion dera praubesa e era promocion deth desvolopament sostenible.

17.16 Enfortir era Aliança Mondiau entath Desvolopament Sostenible, complementada per aliances entre multiples actors que mobilizen e promòigen er escambi de coneishements, expertesa, tecnologies e recorsi financèrs, damb era finalitat de balhar supòrt ara artenhuda des Objectius de Desvolopament Sostenible en toti es païsi, en particular enes païsi en desvolopament.

17.17 Encoratjar e promòir era construccion d’aliances eficaces enes encastres public, publicoprivat e dera societat civil, en tot profitar era experiéncia e es estratègies d’obtencion de recorsi des partenariats.

17.18 Entath 2020, milhorar era prestacion de supòrt ara formacion enes païsi en desvolopament, includits es païsi mens auançadi e es petiti estats insulars en desvolopament, damb era perspectiva d’aumentar de forma significativa era disponibilitat de donades actualizades, fiables e de qualitat, desglossades per grops d’ingrèssi, genre, edat, raça, origen etnic, condicion migratòria, discapacitat, ubicacion geografica e d’autes caracteristiques pertinentes segontes eth contèxte nacionau.

17.19 Entath 2030, profitar es iniciatives existentes entà elaborar indicadors que permeten de mesurar es progrèssi artenhudi en matèria de desvolopament sostenible e que constituïsquen un complement des indicadors utilizadi entà mesurar eth producte nacionau brut, e balhar supòrt ara formacion en estadistica enes païsi en desvolopament.